فلسفه نقش انکار نشدنی و پررنگی در زندگی روزانه انسانها دارد؛ در حقیقت همه تلاشهای روزانهمان برای استفاده از استدلالهای معتبر و هرآنچه درباره دنیا فکر میکنیم، جزئی از فلسفه هستند. همچنین نگرش فلسفی تاثیر به سزایی روی اقتصاد، روابط اجتماعی، سیاست و … دارد. در نتیجه میتوان گفت هرآنچه در دنیا میگذرد، ریشهای فلسفی دارد؛ به همین دلیل در طول تاریخ فیلسوفان بسیاری با نگارش کتب مختلف، تلاش کردهاند تا در مسیر رشد خود و دیگر انسانها قدم بردارند.
در این یادداشت با معرفی بهترین کتابهای فلسفی جهان، سعی کردهایم تا اندیشههای تعدادی از بهترین فیلسوفان را بررسی کرده و با استفاده از آنها تصمیمات زندگی روزمره خود را راحتتر و بهتر بگیریم. همچنین مطالعه بهترین کتابهای فلسفی، باعث شناخت سیر اندیشه و ایدههای انسانهای بزرگی خواهد شد که برای افرادی که علاقهمند به فعالیت در حوزه فلسفه هستند میتواند مفید باشد.
گفتنی است خوانش و درک برخی از کتابهای فلسفی ممکن است برای بسیاری دشوار باشد؛ بنابراین پیشنهاد میشود در صورتی که در ابتدای مسیر فلسفهخوانی هستید، ابتدا به سراغ رمانهای فلسفی یا اصطلاحات فلسفه بروید تا درک کتابهای فلسفی سنگینتر برایتان آسانتر باشد.
کتاب بار هستی اثر میلان کوندرا
بسیاری از رمانهای میلان کوندرا شبیه به داستان زندگی خودش است. این نویسنده چکتبار مدتی در حزب کمونیست فعال بود اما به دلیل آزادیخواهی که داشت، از حزب اخراج میشود. کتاب بار هستی یک رمان فلسفی است که داستان یک جراح ماهر را روایت میکند. شخصیت اصلی رمان توما نام دارد و در دوران سرکوب بهار پراگ زندگی میکند. او به دلیل انتقادات سیاسی خود، کارش را از دست میدهد و سوالهای فراوانی در رابطه با جامعه پیرامونش برایش ایجاد میشود.
بار هستی از آن رو به عنوان یکی از بهترین کتابهای فلسفی جهان شناخته میشود که در کنار اندیشههای فلسفی خود، روابط اجتماعی میان انسانها با طبقات متفاوت را نیز بررسی کرده و در این بین نگاهی روانکاوانه و عمیقی نیز به کاراکترهای داستان دارد. لازم به ذکر است که میلان کوندرا تلاش کرده تا این کتاب فلسفی را بدون جبههگیری و زاویه دید خاصی به نگارش درآورد و بدون نتیجهگیری قطعی داستان را پیش ببرد.
کتاب لذات فلسفه اثر ویل دورانت
کتاب لذات فلسفه برای آن دسته از علاقهمندان که میخواهند آشنایی نسبی با اندیشههای فلسفی داشته باشند، گزینه بسیار مناسبی خواهد بود. این کتاب با توجه به اینکه نقش مهمی در عمومی کردن فلسفه برای عامه مردم داشته است، یکی از بهترین کتابهای فلسفی جهان به شمار میرود. ویل دورانت که تجربه پشت سر گذاشتن دو جنگ جهانی را داشته است، کتابهای تاریخی معتبری نیز به نگارش درآورده و بیشتر با آنها به شهرت رسیده است.
اما در واقع رشته تخصصی این پژوهشگر آمریکایی فلسفه بوده است. ویل دورانت برای عدم تکرار اتفاقات ناگواری مانند جنگ، تلاش کرده تا با نگارش کتابهای مختلفی، احترام به یکدیگر، صلح و آزادی را در زندگی انسانها جاری کند. او در کتاب لذات فلسفه، تمام سعی خود را کرده تا هنگام بررسی موضوعات فلسفی گوناگونی مانند عرفان، دین، آزادی و … زندگی روزمره را نیز نادیده نگیرد و مسائل زمانه خود و در کل دنیا را با مباحث فلسفی ادغام کند.
کتاب در باب حکمت زندگی اثر شوپنهاور
آرتور شوپنهاور یکی از بزرگترین فیلسوفان آلمانی است و کتاب در باب حکمت زندگی معروفترین کتاب او و یکی از بهترین کتابهای فلسفی جهان به شمار میرود. او در این کتاب، مفهومی تحت عنوان فلسفه سعادت را مطرح میسازد که پاسخی است به این سوال که چگونه میتوان سعادتمند زیست؟ شوپنهاور اعتقاد دارد، نیرویی به نام تمایل به زندگی در وجود هر کسی هست که دیگر نیروها؛ مانند منطق، عقل و خرد را به سمت خود به حرکت درمیآورد.
کتاب در باب حکمتی زندگی؛ به دلیل نثر روان و همچنین طنازی نویسنده، از آن دسته کتابهای فلسفی است که خوانش و درک راحتی دارند. شوپنهاور در این کتاب هرآنچه در زندگی اهمیت دارد؛ مانند سلامتی، جامعه و هنر را بررسی کرده و راههایی برای ارتباط بهتر با خود و دیگران ارائه داده است. آرتور شوپنهاور با تاثیری که از بزرگانی مانند ارسطو، گوته و کانت گرفته این کتاب را به نگارش درآورده است و تلاش کرده بهترین مسیر را برای سعادت مخاطبانش عرضه کند.
کتاب نقد عقل محض اثر ایمانوئل کانت
این کتاب برخلاف کتاب در باب حکمت زندگی، جزء کتابهای دشوار فلسفی به شمار میرود؛ زیرا علاوه بر اینکه کانت نویسنده چیرهدستی نبوده، مفاهیم تازه و کمتر دیده شده خوانش و درک کتاب را مشکل میکنند. این کتاب که جلد اول از سه گانه معروف کانت است که درآن به بررسی توان بالقوه فهم انسان و تعیین حدود عقل نظری میپردازد.
نقد عقل محض از آن رو یکی از بهترین کتابهای فلسفی جهان به شمار میرود که توانست جریان ایدهآلیسم آلمان را به راه بیندازد و نظر فیلسوفان و منتقدان بسیاری را جلب کند و در نهایت فیلسوفی مانند هگل آن را به کمال برساند.
کتاب تاریخ فلسفه غرب اثر برتراند راسل
یکی از بهترین کتابهای فلسفی جهان، توسط برتراند راسل یکی از بهترین فلاسفه نوشته شده است. تاریخ فلسفه غرب شما را با فلسفه و اندیشههای فیلسوفان مختلف در طول در تاریخ آشنا میکند. راسل این کتاب را از روی درسهایی که در حد فاصل سالهای 1940 تا 1943 ارائه داده بود، به نگارش درآورد و در آن اندیشه فیلسوفان مطرح تاریخ، از هزار سال قبل میلاد تا قرن بیستم را به صورت مختصر بررسی میکند.
کتاب بیگانه اثر آلبر کامو
کتاب بیگانه در واقع یک رمان فلسفی است که نویسنده آن در طول داستان سوالات و مسائل مهمی را درباره هستی و انسان مطرح میکند. این کتاب میتواند برای آن دسته از مخاطبینی که با مفاهیم و اصطلاحات تخصصی فلسفه آشنا نیستند، مفید باشد. آلبر کامو که جزء بهترین فیلسوفان و نویسندگان قرن بیستم به شمار میرود، در رمان فلسفی بیگانه به خوبی فلسفه ابزوردیسم و اگزیستانسیالیسم را به کار میبرد و با قلم روانش، مخاطبین را تا انتهای کتاب با خود همراه میسازد.
کتاب جنایت و مکافات اثر فئودور داستایفسکی
داستایفسکی، کتاب جنایات و مکافات را بر اساس فلسفه اخلاقیات نوشته است و در آن به کندوکاو در روان یک دانشجوی سابق حقوق میپردازد. شخصیت اصلی داستان برای توجیه اینکه قتل یک فعل غیراخلاقی نیست، عمداً دست به کشتن فردی میزند؛ در ادامه داستایفسکی ماهرانه پیامدهای این قتل و احساس عذاب وجدان را بررسی میکند. کتاب جنایات و مکافات نیز همانند بیگانه یکی از بهترین کتابهای رمان فلسفی است که متن آن پیچیدگیهای کتابهای تخصصی فلسفی را ندارد و خواننده به راحتی با آن ارتباط میگیرد.
کتاب مسخ اثر فرانتس کافکا
کافکا که خود یکی از تاثیرگذارترین شخصیتهای ادبی در قرن بیستم است، با استفاده از مفاهیم عمیق و تاریک فلسفه اگزیستاسیالیسم کتابهای مختلفی نوشته که در بین آنها رمان مسخ را میتوان یکی از بهترین کتابهای فلسفی جهان به شمار آورد. این کتاب به احساسات مبهم و عمیق انسان مانند سردرگمی، اضطراب و بیقراری میپردازد. روایت جذاب کافکا از مسخ شخصت اصلی، خواننده را وادار میکند تا کتاب را بدون توقف بخواند.
کتاب تأملات اثر رنه دکارت
بدون شک تأملات یکی از بهترین کتابهای فلسفی جهان است که توسط یکی از بهترین فیلسوفان، یعنی رنه دکارت به نگارش درآمده. این کتاب نظرات دکارت درباره خدا، هستی، نفس و … را بررسی میکند. عده بسیاری کتاب تأملات (تأملات در فلسفهی اولی) را نقطه شروع فلسفه مدرن دانستهاند. دکارت در این کتاب شک عمیقی را مطرح میسازد و به بررسی اثبات وجود خود و دیگر پدیدهها میپردازد.
کتاب فراسوی نیک و بد اثر نیچه
فراسوی نیک و بد همچون کتاب چنین گفت زرتشت، جزء آثاری هستند که موجب برجسته شدن نیچه به عنوان یکی از برترین فیلسوفان شدند؛ از این رو میتوان این کتاب را نیز یکی از بهترین کتابهای فلسفی جهان دانست. نیچه در این کتاب فلسفهای را مطرح میکند که در آن درباره نیک و بد نظریات پیشرویی دارد و با رد کردن اخلاق بردگی و چهارچوبهای مرسوم به اهمیت زمان حال و اراده قدرت میپردازد.
کتاب هستی و نیستی اثر سارتر
ژآن پل سارتر، در کتاب هستی و نیستی به شرح نظریاتش راجع به فلسفه اگزیستانسیالیسم میپردازد. او مفاهیمی مانند وجود هستی، اراده آزاد، ادراک، آگاهی و … را بررسی میکند و همانند رمان تهوع به زیادی بودن چیزهایی که در دنیا وجود دارد نیز اشاره میکند. با توجه به اینکه سارتر و فلسفه اگزیستانسیالیسم تاثیر بسیاری بر قرن بیستم و حتی بیست و یکم گذاشتهاند، میتوان کتاب هستی و نیستی را جزء بهترین کتابهای فلسفی جهان به حساب آورد.