اهمال‌کاری در عصر دیجیتال به معنای به تعویق انداختن بی‌دلیل کارهاست. این پدیده، یا همان تعلل، به این معنی است که ما بدون در نظر گرفتن اهمیت و ضرورت وظایف، اقدام به انجام کارهایی می‌کنیم که لذت‌بخش‌ترند. قطعا بارها در انجام وظایف و کارها به تعویق انداختن پرداخته‌ایم. اما آیا به طور دقیق می‌دانیم چه عواملی ما را به سمت اهمال‌کاری در عصر دیجیتال هدایت می‌کند؟ آیا با انواع مختلف اهمال‌کاری آشنا هستیم؟ در ادامه بیشتر با این پدیده روان درمانی آشنا می شویم. در مجموعه پریا صادقی شما عزیزان می توانید علاوه بر دریافت مشاوره روانشناسی و مشاوره تلفنی ، نکات آموزشی حوزه روانشناسی را از مجله ما دنبال کنید.
اهمال کاری چیست؟
اهمال‌کاری یا Procrastination به معنای تعلل در انجام وظایف و به تأخیر انداختن کارهاست. این واژه از ترکیب دو بخش لاتین «Pro»، به معنای «به سوی» و «Crastinus»، به معنای «فردا»، ساخته شده است. بنابراین، می‌توان «Procrastination» را به «فردا انداختن» ترجمه کرد. در نتیجه، این کلمه به معنای به تأخیر انداختن کارها به روزهای آینده است، هر فردی که کارهای خود را به فردا یا روزهای بعدی موکول می‌کند، به عنوان اهمال‌کار شناخته می‌شود.
اهمال‌کاری در عصر دیجیتال به معنی به تعویق انداختن کارهای ضروری و ترجیح دادن انجام دادن کارهایی با اهمیت کمتر است. بر اساس نظریه پیرز استیل، این عمل به معنای آگاهانه و عمدی به عقب انداختن کارها حتی زمانی که فرد می‌داند که این کار به ضرر او تمام خواهد شد، توصیف می‌شود. به عبارت دیگر، فرد با وجود آگاهی از عواقب منفی تأخیر، همچنان به تعویق انداختن کارها ادامه می‌دهد.
اهمال کاری در عصر دیجیتال شامل
- اهمال‌کاری تحصیلی: در فضای آموزشی مانند مدارس و دانشگاه‌ها.
- اهمال‌کاری شغلی: در محیط کار و وظایف حرفه‌ای.
- اهمال‌کاری در امور روزمره: شامل کارهای روتین مانند خریدهای خانگی، پرداخت قبوض و دیگر تعهدات.
- اهمال‌کاری در حوزه سلامت: به معنای تاخیر در مراجعه به پزشک، انجام آزمایش‌های پزشکی، و پیگیری برنامه‌های ورزشی و بهداشتی می‌باشد.
- اهمال‌کاری در اوقات فراغت: به تعویق انداختن برنامه‌های تفریحی و استراحت.
- اهمال‌کاری در تعاملات اجتماعی: شامل تاخیر در تماس‌ها برای تبریک، تسلیت یا تنظیم ملاقات با دوستان قدیمی.
یکی از پیامدهای منفی اهمال‌کاری در عصر دیجیتال، افزایش ترس و اضطراب است. هنگامی که کارهایی را که باید انجام دهیم به تعویق می‌اندازیم و در انجام آنها کوتاهی می‌کنیم، احساس رضایت‌مندی‌مان از خود و زندگی کاهش می‌یابد. این کاهش رضایت باعث می‌شود که موضوعات و مشکلاتی که نسبت به آنها اهمال‌کاری کرده‌ایم، به نظر بزرگ‌تر و پیچیده‌تر بیایند و در نتیجه، ما احساس ترس و نگرانی بیشتری خواهیم کرد.
پژوهش‌های متعدد حاکی از آن است که اهمال‌کاری در عصر دیجیتال می‌تواند موجب بروز استرس و تهدیداتی برای سلامت فرد شود. افرادی که اهمال‌کاری می‌کنند، به طور معمول دارای سیستم ایمنی ضعیف‌تری هستند و بیشتر به بیماری مبتلا می‌شوند. علاوه بر این، نشانه‌های افسردگی، احساس گناه، و مشکلات خواب نیز در این افراد شایع‌تر از دیگران است. امروزه، تأثیرات منفی اهمال‌کاری بر سلامت به‌طور گسترده‌ای شناخته شده است.
علل روانشناختی اهمال کاری در عصر دیجیتال
از دید روانشناسی، رفتار اهمال‌کارانه ممکن است به دلیل تمایل به اجتناب از احساسات منفی باشد. با نزدیک شدن به موعد نهایی، استرس افزایش می‌یابد و فرد ممکن است به تأخیر بیشتری بیفتد.
رویکرد روان‌تحلیلی فروید بر این باور است که اضطراب می‌تواند باعث اهمال‌کاری در عصر دیجیتال شود، به‌ویژه وقتی فرد برای انجام یک کار فشار زیادی احساس کند. از سوی دیگر، برخی روان‌شناسان معتقدند که محیط خانواده و روش‌های تربیتی والدین می‌تواند ریشه اهمال‌کاری باشد، به‌ویژه اگر والدین کنترل زیادی بر فرزندان داشته باشند و تصمیمات را به‌جای آنها بگیرند.
رویکرد رفتارگرا نیز بر این باور است که اهمال‌کاری در عصر دیجیتال می‌تواند از طریق شرطی‌سازی یاد گرفته شود، به‌عنوان مثال، تأثیر فوری جریمه نسبت به جریمه‌ای که بعداً پرداخت می‌شود، متفاوت است.
تصور کنید که این سناریو به گونه‌ای دیگر پیش برود:
- امروز تصمیم می‌گیرم که مطالعه را به تعویق بیندازم
- به جای آن، وقت خود را صرف تماشای فیلم و لذت بردن از آن می‌کنم.
- هشت روز بعد، امتحان می‌دهم
- سپس، شانزده روز بعد، نمره ضعیف و ناامیدکننده‌ام اعلام می‌شود.
طبیعی است که مغز به طور ساده‌تری لذت را به تأخیر انداختن نسبت می‌دهد تا رنج و ناراحتی ناشی از نمره پایین را به تأخیر انداختن مرتبط بداند. بنابراین، می‌توان فرض کرد که مغز به نوعی با اهمال‌کاری تشویق می‌شود. علاوه بر این، تحقیقات دن گیلبرت نشان داده است که انسان‌ها در پیش‌بینی و تخمین وضعیت‌های آینده خطاهای زیادی دارند و نمی‌توانند به درستی پیش‌بینی کنند که وقتی کار امروز را به فردا می‌اندازند، فردا چه احساسی خواهند داشت. اگر انسان‌ها قادر بودند تلخی و سختی‌های آینده را به درستی پیش‌بینی کنند، احتمالاً کارهای خود را به موقع انجام می‌دادند و به سمت اهمال‌کاری نمی‌رفتند.
آلبرت الیس و ویلیام جی نال در کتاب «روانشناسی اهمال‌کاری» به سه دلیل اصلی برای اهمال‌کاری اشاره کرده‌اند:
- خشم و دشمنی نسبت به دیگران: هنگامی که در انجام وظایف مرتبط با دیگران تعلل می‌کنیم، ممکن است به دنبال تخلیه خشم سرکوب‌شده‌امان نسبت به آنها باشیم.
- کمال‌گرایی و توقعات افراطی: وقتی توقعات از خودمان بالا می‌رود، توانایی‌امان در برابر مشکلات و سختی‌ها کاهش می‌یابد و ممکن است خواسته‌هایی بالاتر از توانایی‌های واقعی‌امان داشته باشیم.
- احساس خودکم‌بینی
تفاوت اهمال کاری در عصر دیجیتال و تنبلی
در گفت‌وگوهای روزمره، معمولاً “تنبلی” و “اهمال‌کاری در عصر دیجیتال” به اشتباه به جای هم استفاده می‌شوند، اما تفاوت‌هایی میان آنها وجود دارد. تنبلی به معنای عدم انجام کارها به طور کلی و عدم برنامه‌ریزی برای آن‌هاست، مانند وقتی که تصمیم دارید پیاده‌روی کنید اما هرگز شروع نمی‌کنید. در مقابل، اهمال‌کاری به تأخیر در انجام کارهایی که می‌دانیم باید انجام دهیم و در نهایت آنها را انجام خواهیم داد، اشاره دارد، مثل وقتی که می‌دانید باید لباس‌های خود را اتو کنید و این کار را به آخرین لحظات موکول می‌کنید.
راهکارهایی برای مقابله با اهمال‌کاری در عصر دیجیتال
- ایجاد محیط کار مناسب:
- مکانی آرام و بدون حواس‌پرتی برای کار انتخاب کنید.
- گوشی خود را در حالت بی‌صدا قرار داده یا اعلان‌های غیرضروری را خاموش کنید.
- از نرم‌افزارهای مسدودکننده وب‌سایت‌های مزاحم استفاده کنید.
- تعیین اهداف مشخص و واقع‌بینانه:
- اهداف خود را به اهداف کوچکتر و قابل دستیابی تقسیم کنید.
- برای هر هدف، مهلت زمانی مشخصی تعیین کنید.
- استفاده از تکنیک پومودورو:
- به مدت 25 دقیقه روی یک کار تمرکز کنید و سپس 5 دقیقه استراحت کنید.
- ایجاد عادات مثبت:
- هر روز در یک زمان مشخص شروع به کار کنید.
- از لیست کارها استفاده کنید.
- پس از اتمام هر کار، به خود پاداش دهید.
- یادگیری تکنیک‌های مدیریت زمان:
- از تکنیک‌های مدیریت زمان مانند ماتریس آیزنهاور استفاده کنید.
- تقویت انگیزه:
- به خود یادآوری کنید که چرا این کار برایتان مهم است.
- از دیگران برای حمایت و تشویق کمک بگیرید.
- جستجوی کمک:
- اگر به تنهایی نمی‌توانید بر اهمال‌کاری غلبه کنید، از یک مربی یا مشاور کمک بگیرید.
جمع بندی
در پایان این مقاله، جمع‌بندی نهایی نشان می‌دهد که اهمال‌کاری در عصر دیجیتال به عنوان یک مشکل رایج در روانشناسی، تاثیرات گسترده‌ای بر عملکرد فردی و حرفه‌ای دارد. با بررسی عمیق‌تر، مشخص می‌شود که عوامل روانشناختی مختلف می‌توانند به بروز این مشکل کمک کنند و روش‌های متعددی برای مدیریت و غلبه بر آن وجود دارد. در نتیجه، درک بهتر روانشناسی اهمال‌کاری می‌تواند به افراد کمک کند تا به بهبود کارایی و کیفیت زندگی خود بپردازند.
هر هفته میتوانید جدیدترین مقالات حوزه روانشناسی را در بخش مجله روانشناسی پریا صادقی دنبال کنید.
