سندرم بدخلقی مردانه (Irritable Male Syndrome یا IMS) به نوسانات هورمونی، به‌ویژه کاهش تستوسترون، در مردان مربوط می‌شود و می‌تواند به تغییرات رفتاری و روانی منجر شود که مشابه “پریود مردانه” توصیف می‌شود. در این حالت، کاهش ناگهانی تستوسترون ممکن است باعث عصبانیت، تحریک‌پذیری و حساسیت به محرک‌های بیرونی شود. هرچند این پدیده به‌طور رسمی به عنوان یک اختلال شناخته نشده، تحقیقات نشان داده‌اند که نوسانات هورمونی می‌تواند تاثیر زیادی بر روحیه و رفتار مردان داشته باشد. برای مدیریت این وضعیت و بهبود کیفیت زندگی، مشاوره روانشناسی و مشاوره تلفنی می‌تواند به افراد کمک کند تا با حمایت حرفه‌ای، راهکارهای مؤثری برای کنترل علائم خود پیدا کنند و تاثیرات منفی روانی را کاهش دهند.
تأثیر کاهش تستوسترون بر خلق و خو و رفتار در پستانداران و انسان‌ها
کاهش سطح تستوسترون در پستانداران نر مانند میش، فیل، آهو و گوزن می‌تواند منجر به تغییرات خلقی و حساسیت‌های مختلف شود. تستوسترون نقش مهمی در تنظیم رفتار و ویژگی‌های جسمی این جانوران دارد و کاهش آن می‌تواند بر رفتار و حالت روحی آنها تأثیرگذار باشد. این تغییرات ممکن است شامل افزایش حساسیت به محرک‌های محیطی و تغییرات در تعاملات اجتماعی باشد.
در انسان‌ها، تغییرات خلق و خو و حساسیت‌ها نتیجه تعامل پیچیده‌ای از چندین هورمون و مواد شیمیایی در مغز است. کاهش تستوسترون می‌تواند به اختلالات روانی منجر شود که در برخی موارد به سندرم بدخلقی مردانه معروف است. این سندرم شامل نوسانات خلقی، خستگی، و کاهش انگیزه است که معمولاً با افزایش کورتیزول (هورمون استرس) و کاهش سروتونین (ماده شیمیایی مرتبط با خلق و خو) همراه است. در چنین شرایطی، مشاوره روانشناسی و مشاوره تلفنی می‌تواند به افراد کمک کند تا با تغییرات هورمونی و عاطفی خود به طور مؤثری کنار بیایند و راهکارهای مناسب برای مدیریت وضعیت روانی خود را پیدا کنند.
تأثیر کاهش تستوسترون و راه‌های مقابله با سندرم بدخلقی مردانه
تغییرات هورمونی در مردان، به ویژه کاهش سطح تستوسترون، می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر خلق و خو و احساسات آنها داشته باشد. این تغییرات معمولاً در اوایل ۴۵ تا ۵۰ سالگی آغاز می‌شود و ممکن است پس از ۷۰ سالگی به طور چشمگیرتری ظاهر شود. در این دوره، مردان ممکن است نوسانات خلقی مشابه به تغییرات هورمونی که زنان در دوران یائسگی تجربه می‌کنند، را تجربه کنند، اگرچه این وضعیت به عنوان “یائسگی مردانه” شناخته می‌شود و به طور دقیق مشابه با پریود در زنان نیست. این تغییرات ممکن است به پدیده‌ای به نام سندرم بدخلقی مردانه منجر شود که شامل نوسانات خلقی و تغییرات احساسی است.
برای مدیریت این وضعیت، مشاوره روانشناسی می‌تواند به مردان کمک کند تا با تأثیرات روانی تغییرات هورمونی مقابله کنند و راهکارهای مؤثری برای بهبود وضعیت عاطفی خود پیدا کنند. همچنین، مشاوره تلفنی به عنوان یک گزینه مفید در دسترس است که می‌تواند به افراد امکان دهد تا به راحتی و در هر زمان با متخصصان مشاوره کنند و حمایت لازم را دریافت نمایند. پژوهشگران به بررسی این موضوع ادامه می‌دهند تا ارتباطات دقیق‌تر و شواهد علمی بیشتری در این زمینه به دست آورند و تأثیرات کامل این تغییرات هورمونی را در مردان روشن کنند.
نوسانات فصلی تستوسترون و تأثیرات آن بر سندرم بدخلقی مردانه
سطح تستوسترون در آقایان به طور طبیعی در صبح‌ها بالا و در طول روز کاهش می‌یابد، اما این تغییرات در فصول مختلف سال نیز قابل توجه است. مطالعات نشان می‌دهند که سطح تستوسترون در فصل پاییز به بالاترین حد خود می‌رسد و به تدریج در فصل بهار کاهش می‌یابد. این نوسانات فصلی می‌تواند تأثیراتی بر رفتار و وضعیت عاطفی فرد بگذارد و منجر به نوسانات خلق و خو، افزایش تحریک‌پذیری و بی‌ثباتی‌های عاطفی شود. علاوه بر این، تغییرات هورمونی ممکن است با سندرم بدخلقی مردانه که شامل افزایش تحریک‌پذیری و نوسانات خلق و خو است، همراه شود. این سندرم به ویژه در دوره‌های تغییرات هورمونی، مانند تغییرات فصلی، تشدید می‌شود و می‌تواند تحت تأثیر عوامل دیگر مانند استرس، خواب و سبک زندگی قرار گیرد.
علائم سندرم بدخلقی مردانه چیست؟
سندرم بد خلقی مردانه، که به آن “پریود مردانه” نیز گفته می‌شود، به مجموعه‌ای از علائم مرتبط با تغییرات هورمونی در مردان اشاره دارد. این علائم شامل تحریک‌پذیری و حساسیت مفرط، افسردگی و اضطراب، کاهش اعتماد به نفس، مشکلات تمرکز و خواب، و کاهش میل جنسی یا اختلال نعوظ است. تغییرات هورمونی می‌تواند به نوسانات خلقی و احساسات منفی منجر شود، که بر کیفیت زندگی و روابط فرد تأثیر می‌گذارد. مشاوره با پزشک می‌تواند به شناسایی علل زمینه‌ای و ارائه درمان‌های مناسب کمک کند.
اضطراب در مردان دومین علت سندرم بدخلقی مردانه است که می‌تواند ناشی از نگرانی‌های واقعی و خیالی مختلفی باشد، مانند ناامنی شغلی، مشکلات روابط، و مسائل مربوط به سلامت و امنیت خانواده. این نگرانی‌ها، نظیر احتمال از دست دادن شغل، عدم پیدا کردن شریک زندگی، یا مواجهه با مشکلات بهداشتی، می‌تواند احساس دلهره و ترس ایجاد کند و تأثیرات منفی بر کیفیت زندگی داشته باشد. برای مدیریت این اضطراب، استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی، مشاوره روانشناسی، و تعیین اهداف عملی مفید است. همچنین، ایجاد شبکه‌های حمایتی و تمرکز بر جنبه‌های قابل کنترل زندگی می‌تواند به کاهش نگرانی‌ها و افزایش احساس امنیت و آرامش کمک کند.
سومین علت سندرم بدخلقی مردانه، ناامیدی است که احساسی است که به دنبال تلاش‌های مکرر و ناکامی در دستیابی به اهداف مشخص به وجود می‌آید و به نوعی معادل با شکست محسوب می‌شود. این احساس معمولاً زمانی به وجود می‌آید که فرد احساس می‌کند در دستیابی به آنچه در زندگی می‌خواهد، به بن‌بست رسیده و حتی نمی‌داند به چه چیزی نیاز دارد. در چنین حالتی، ممکن است فرد تلاش‌هایش را بی‌نتیجه ببیند و احساس کند که از رسیدن به موفقیت‌های مطلوب ناتوان است. برای مقابله با این وضعیت، شناسایی منابع ناامیدی و یافتن راه‌حل‌های مناسب می‌تواند کمک‌کننده باشد و ممکن است شامل تنظیم اهداف جدید، جستجوی راه‌حل‌های خلاقانه، یا مشاوره با یک متخصص باشد.
خشم، به عنوان چهارمین علت سندرم بدخلقی مردانه، به شدت نارضایتی یا خصومت را نشان می‌دهد و می‌تواند به اشکال مختلفی بروز کند، از جمله پرخاشگری و خشونت، یا در صورت برگشت به سمت درون، افسردگی و خودکشی. این احساس می‌تواند از طریق کلمات توهین‌آمیز، اقدامات آزاردهنده یا سکوت سنگین ابراز شود. برای بسیاری از مردان، خشم ممکن است تنها احساسی باشد که اجازه دارند به نمایش بگذارند، در حالی که سایر احساسات خود مانند آسیب، ترس و نگرانی را پنهان می‌کنند. همچنین، برخی از مردان ممکن است دردهای جسمانی مانند سردرد و درد کمر را در پی این احساس تجربه کنند، که نیاز به تحقیقات بیشتری برای درک بهتر این ارتباط دارد.
جمع بندی: بهترین درمان برای کاهش و بهبود علائم پریود در آقایان
- شناخت دقیق علائم و نشانه‌های اختلالات هورمونی در مردان
- -مشاوره و درمان با همکاری یک روانشناس و متخصص مجرب
- تمرکز بر بهبود و تقویت وضعیت جسمانی و روان
رعایت رژیم غذایی سالم و پرهیز از غذاهای پرچرب و شیرین، به حفظ سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها کمک می‌کند. همچنین، محدود کردن مصرف الکل و انجام فعالیت بدنی منظم، مثلاً ۳۰ تا ۴۰ دقیقه در بیشتر روزهای هفته، می‌تواند تأثیرات مثبتی بر سلامت کلی بدن داشته باشد. این ترکیب از تغذیه مناسب، کنترل مصرف الکل و ورزش منظم به بهبود کیفیت زندگی و تقویت سیستم قلبی عروقی کمک می‌کند.
هر هفته میتوانید جدیدترین مقالات حوزه روانشناسی را در بخش مجله روانشناسی پریا صادقی دنبال کنید.
منبع:
https://www.webmd.com/men/features/irritable-male-syndrome-high-on-stress
https://www.healthline.com/health/warning-signs-male-menopause
