اضطراب جدایی چیست؟
اضطراب جدایی یک اختلال روان‌شناختی است که با ترس شدید از جدا شدن از افراد نزدیک یا محیط‌های آشنا مشخص می‌شود. این اختلال می‌تواند هم در کودکان و هم در بزرگسالان رخ دهد و اغلب موجب ایجاد اختلالات در زندگی روزمره فرد می‌شود. در مجموعه پریا صادقی شما عزیزان می توانید علاوه بر دریافت مشاوره روانشناسی و مشاوره تلفنی ، نکات آموزشی حوزه روانشناسی را از مجله ما دنبال کنید.
علائم اضطراب جدایی در کودکان
اضطراب جدایی در کودکان معمولاً در سنین بین 6 ماهگی تا 3 سالگی بروز می‌کند، اما در برخی موارد ممکن است این اضطراب شدیدتر شده و به یک اختلال تبدیل شود. علائم شایع این اختلال عبارتند از:
- ترس بیش از حد از ترک والدین: کودکان مبتلا به اضطراب جدایی ممکن است از جدا شدن از والدینشان به شدت بترسند و حتی برای مدت کوتاه نیز مقاومت نشان دهند.
- مشکلات خواب: این کودکان ممکن است از خوابیدن تنها یا دور از والدینشان اجتناب کنند.
- کابوس‌های مکرر: کابوس‌هایی که در آن جدایی یا از دست دادن والدین مطرح باشد، معمولاً در کودکان مبتلا دیده می‌شود.
- علائم فیزیکی: شکایت از سردرد، دل‌درد یا تهوع هنگام جدا شدن از والدین.
- چسبیدن به والدین: این کودکان اغلب به والدین خود می‌چسبند و در محیط‌های جدید احساس امنیت نمی‌کنند.
علائم اضطراب جدایی در بزرگسالان
اضطراب جدایی در بزرگسالان کمتر شایع است، اما در برخی موارد ممکن است تا سنین بالاتر نیز ادامه یابد. برخی از علائم رایج در بزرگسالان عبارتند از:
- اضطراب بیش از حد درباره افراد نزدیک: بزرگسالان ممکن است نگران آسیب دیدن یا از دست دادن عزیزان خود باشند.
- مشکلات تمرکز: نگرانی مداوم می‌تواند توانایی تمرکز در کار یا فعالیت‌های روزمره را کاهش دهد.
- اجتناب از سفر یا جابه‌جایی: افراد مبتلا معمولاً از رفتن به مکان‌هایی که دور از خانه یا عزیزانشان است، خودداری می‌کنند.
- اعتماد به نفس پایین: این افراد ممکن است از تنها بودن هراس داشته باشند و احساس ناتوانی در مواجهه با مشکلات زندگی بدون حضور دیگران کنند.
دلایل اضطراب جدایی
ژنتیک و زیست‌شناسی
برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که عوامل ژنتیکی می‌توانند در بروز اضطراب جدایی نقش داشته باشند. تغییرات در مواد شیمیایی مغز، مانند سطح سروتونین، ممکن است باعث افزایش احتمال بروز این اختلال شود.
تجربیات دوران کودکی
تجربیات ناخوشایند مانند از دست دادن یکی از والدین یا تجربه حوادث تروماتیک می‌تواند اضطراب جدایی را تقویت کند.
محیط خانوادگی
والدینی که خود دچار اضطراب هستند، می‌توانند این رفتار را به فرزندانشان منتقل کنند و موجب افزایش حساسیت آنها شوند.
روش‌های درمان اضطراب جدایی
رفتاردرمانی شناختی (CBT)
این روش درمانی به افراد کمک می‌کند تا افکار منفی خود را شناسایی و تغییر دهند و روش‌های سالم‌تری برای مقابله با اضطراب بیاموزند.
درمان‌های دارویی
در موارد شدید، پزشک ممکن است استفاده از داروهایی مانند مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs) را توصیه کند. این داروها می‌توانند به کاهش شدت علائم کمک کنند.
آموزش والدین
درمانگران اغلب توصیه می‌کنند والدین روش‌های مناسب برای حمایت از کودک و کاهش وابستگی بیش از حد را یاد بگیرند.
تمرین‌های آرام‌سازی
استفاده از تکنیک‌های تنفس عمیق، مدیتیشن یا یوگا می‌تواند در کاهش اضطراب مفید باشد.
چگونه از بروز اضطراب جدایی پیشگیری کنیم؟
- ایجاد حس اعتماد در کودک: والدین باید به کودکان خود احساس امنیت و حمایت دهند.
- آموزش استقلال: کمک به کودکان برای انجام وظایف ساده به تنهایی می‌تواند اعتماد به نفس آنها را افزایش دهد.
- ایجاد برنامه منظم: کودکان با داشتن یک روتین مشخص کمتر دچار اضطراب می‌شوند.
- مشاوره و حمایت روانی: در صورت بروز علائم، بهتر است هر چه سریع‌تر با یک مشاور روان‌شناس مشورت کنید.
نتیجه‌گیری
اضطراب جدایی یکی از چالش‌های روان‌شناختی مهم است که می‌تواند کیفیت زندگی افراد را تحت تأثیر قرار دهد. با شناخت علائم و استفاده از روش‌های درمانی مناسب، می‌توان این مشکل را مدیریت کرد و به بهبود سلامت روانی فرد کمک نمود.
هر هفته میتوانید جدیدترین مقالات حوزه روانشناسی را در بخش مجله روانشناسی پریا صادقی دنبال کنید.
منبع:
